COPD

Wat is COPD?

COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) is een chronische longziekte die wordt gekenmerkt door een aanhoudende beperking van de luchtstroom. Het is een progressieve aandoening, wat betekent dat het in de loop van de tijd erger kan worden. COPD omvat twee hoofdvormen:

1. Chronische bronchitis: Ontsteking van de luchtwegen met overmatige slijmproductie.

2. Longemfyseem: Beschadiging van de longblaasjes, waardoor het moeilijker wordt om zuurstof op te nemen.

​

Symptomen zijn onder meer:

• Chronische hoest.

• Overmatige slijmproductie.

• Kortademigheid, vooral bij inspanning.

• Vermoeidheid.

​

De belangrijkste oorzaak van COPD is langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen zoals tabaksrook, fijnstof of chemische dampen. Erfelijke factoren kunnen ook een rol spelen.

​

Hoe kan fysiotherapie helpen bij COPD?

Fysiotherapie is een essentieel onderdeel van de behandeling van COPD. Het richt zich op het verbeteren van de fysieke conditie, het leren omgaan met de beperkingen en het verhogen van de kwaliteit van leven.

​

1. Verbeteren van ademhalingstechnieken

COPD-patiënten hebben vaak moeite met ademhalen, vooral bij inspanning. Fysiotherapeuten leren patiënten technieken om efficiënter te ademen:

• Diafragmatische ademhaling: Ademhalen met het middenrif in plaats van de borstspieren. Dit vermindert de ademhalingsinspanning.

• Lippen-tuitademhaling: Langzaam uitademen door getuite lippen, wat helpt om de luchtwegen open te houden.

​

2. Verhogen van de fysieke conditie

Bij COPD ontstaat vaak een vicieuze cirkel: door kortademigheid bewegen mensen minder, wat leidt tot een afname van de spierkracht en conditie. Fysiotherapie biedt:

• Bewegingsprogramma's: Lichte krachttraining en conditie-oefeningen verbeteren de spierfunctie en het uithoudingsvermogen.

• Wandel- of fietsoefeningen: Gericht op het vergroten van de inspanningstolerantie.

​

3. Afname van klachten en beperkingen

Door de behandeling verminderen klachten zoals vermoeidheid en kortademigheid, en verbeteren patiënten hun dagelijkse functioneren.

​

4. Longrevalidatieprogramma's

In een longrevalidatieprogramma werken fysiotherapeuten samen met andere zorgprofessionals, zoals diëtisten, longartsen en psychologen. Dit biedt een holistische aanpak:

• Bewegingsprogramma’s gericht op het verbeteren van de longfunctie.

• Begeleiding bij stoppen met roken.

• Voedingsadviezen om een gezond gewicht te behouden.

​

5. Omgaan met stress en angst

Kortademigheid kan leiden tot paniek of angst. Fysiotherapie kan ontspanningstechnieken bieden en helpen om controle te houden in stressvolle situaties.

​

Fysiotherapie bij verschillende stadia van COPD

De behandeling wordt aangepast aan het stadium van COPD:

1. Milde COPD: Gericht op preventie en het aanleren van gezonde gewoontes, zoals stoppen met roken en meer bewegen.

2. Matige COPD: Focus op het verbeteren van de conditie, ademhalingstechnieken en omgaan met beperkingen.

3. Ernstige COPD: Ondersteunende oefeningen, mobiliteit behouden en werken aan een betere levenskwaliteit.

4. Zeer ernstige COPD: Palliatie en comfort, met aandacht voor ademhaling, ontspanning en mobiliteit.

​

Leefstijl en COPD

Naast fysiotherapie spelen leefstijlveranderingen een belangrijke rol bij het beheersen van COPD:

​

1. Stoppen met roken

De meest effectieve manier om de progressie van COPD te vertragen is het volledig stoppen met roken.

​

2. Gezonde voeding

• Ondergewicht en spierverlies komen vaak voor bij COPD. Een diëtist kan helpen bij het opstellen van een uitgebalanceerd dieet.

• Voedingsmiddelen met ontstekingsremmende eigenschappen, zoals groenten en omega-3 vetzuren, kunnen helpen bij het verminderen van ontstekingen in de longen.

​

3. Regelmatige beweging

Dagelijkse lichaamsbeweging verbetert de conditie en vermindert de kans op exacerbaties (plotselinge verergeringen van symptomen).

​

4. Vermijden van luchtvervuiling

Blootstelling aan fijnstof, rook en chemische dampen moet zoveel mogelijk worden beperkt.

​

5. Stressmanagement

Psychosociale stress kan de ademhalingsklachten verergeren. Mindfulness, yoga of andere ontspanningstechnieken kunnen bijdragen aan een betere ademhaling en algehele welzijn.

​

Conclusie

COPD is een chronische ziekte die grote invloed heeft op het dagelijks leven. Hoewel genezing niet mogelijk is, kan fysiotherapie een belangrijke rol spelen in het beheersen van de symptomen, het verbeteren van de fysieke conditie en het verhogen van de levenskwaliteit. In combinatie met leefstijlveranderingen, zoals stoppen met roken, gezonde voeding en regelmatige beweging, kunnen COPD-patiënten leren omgaan met hun aandoening en een zo actief mogelijk leven leiden.

​

Fysiotherapie biedt een gepersonaliseerde aanpak, aangepast aan de behoeften en het stadium van de ziekte, en helpt patiënten om hun grenzen te verleggen en beter om te gaan met de uitdagingen van COPD.

​

Uiteraard is het belangrijk dat je als COPD patiënt de juiste begeleiding krijgt. Doormiddel van scholing en bijscholingen blijven wij op de hoogte van de meest effectieve behandelingen bij COPD klachten. Leonie is als fysiotherapeute aangesloten bij chronischezorgnet.

​

Vergoeding van fysiotherapie bij COPD vind plaats uit de basis verzekering. Het is goed om te realiseren dat hiervoor uw eigenrisico kan worden aangesproken wanneer dit nog niet op is.