
Artrose
Artrose is een veel voorkomende aandoening. En helaas zie wij zorgverleners de cijfers met mensen met artrose klachten steeds verder stijgen. Artrose is een vervelende en invaliderende aandoening. Die je ernstig kan beperken in je dagelijks functioneren. Het is dan ook belangrijk om nu in actie te komen.
Wat is artrose?
Artrose is een chronische gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in een gewricht geleidelijk afbreekt. Kraakbeen werkt als een soort schokdemper en zorgt ervoor dat botten soepel over elkaar bewegen. Bij artrose vermindert deze beschermende laag, waardoor botten direct tegen elkaar kunnen schuren. Dit leidt tot pijn, stijfheid, en uiteindelijk veranderingen in het gewricht zelf, zoals botverdikking en verminderde beweeglijkheid.
Symptomen van artrose
-
Pijn: Vooral tijdens of na belasting van het gewricht.
-
Stijfheid: Vooral 's ochtends of na een periode van inactiviteit.
-
Bewegingsbeperking: Minder soepel kunnen bewegen van het gewricht.
-
Krakende geluiden: Soms hoorbaar of voelbaar bij beweging van het gewricht.
-
Zwelling: Bij sommige mensen kan het gewricht ontstoken raken, wat tot zwelling en warmte leidt.
-
Verminderde kracht: Door pijn en stijfheid kan spierkracht rondom het gewricht afnemen.
Veelvoorkomende locaties
Artrose komt vaak voor in:
-
Knieën (gonartrose)
-
Heupen (coxartrose)
-
Handen (vinger- en duimgewrichten)
-
Wervelkolom (nek en onderrug)
Oorzaken van artrose
De precieze oorzaak van artrose is vaak niet bekend, maar er zijn diverse risicofactoren:
-
Leeftijd: De kans op artrose neemt toe met de leeftijd.
-
Overbelasting: Herhaalde belasting van een gewricht, bijvoorbeeld door werk of sport.
-
Overgewicht: Dit vergroot de druk op gewrichten zoals knieën en heupen.
-
Letsel: Beschadiging van het gewricht door een ongeluk of sportblessure.
-
Erfelijkheid: Een familiaire aanleg kan een rol spelen.
-
Chronische ontsteking: Bijvoorbeeld bij reumatoïde artritis, wat kan leiden tot secundaire artrose.
Artrose en leefstijl
Hoewel artrose niet te genezen is, kan een gezonde leefstijl een enorme invloed hebben op het verloop en de ernst van de klachten. Hier zijn enkele leefstijltips om de gewrichten zo gezond mogelijk te houden:
1. Bewegen is essentieel
-
Waarom? Regelmatige, lichte beweging stimuleert de doorbloeding, houdt spieren sterk en gewrichten soepel. Het voorkomt ook verdere stijfheid.
-
Aanbevolen activiteiten: Wandelen, fietsen, zwemmen, yoga of pilates. Deze vormen van beweging belasten de gewrichten minimaal.
-
Vermijd: Overbelasting door zware inspanning of sporten met veel impact, zoals hardlopen.
2. Gezond gewicht behouden
-
Waarom? Overgewicht legt extra druk op gewrichten, vooral knieën en heupen, en versnelt slijtage. Daarnaast kan vetweefsel invloed hebben op laaggradige ontstekingen en daarmee je artrose klachten beïnvloeden.
-
Hoe? Eet een gebalanceerd dieet met voldoende groenten, fruit, volkorenproducten en magere eiwitten. Beperk de inname van suiker en verzadigde vetten.
3. Voeding en artrose
Hoewel voeding artrose niet direct kan genezen, kunnen bepaalde voedingsstoffen ontstekingsremmend werken:
-
Omega-3-vetzuren: Te vinden in vette vis, zoals zalm en makreel, of in lijnzaad en walnoten.
-
Antioxidanten: Voedingsmiddelen zoals bessen, spinazie en noten kunnen helpen ontstekingen te verminderen.
-
Vitamine D en calcium: Ondersteunen de botgezondheid. Denk aan zuivel, eieren en verrijkte plantaardige melk.
-
Kurkuma: Deze specerij bevat curcumine, dat ontstekingsremmende eigenschappen heeft.
4. Houding en ergonomie
-
Zorg voor een goede werk- en zithouding om gewrichten te ontzien.
-
Gebruik ergonomische hulpmiddelen, zoals een aangepast bureau of schoenzolen, indien nodig.
5. Stressmanagement
Chronische stress kan ontstekingsprocessen in het lichaam verergeren. Ontspanningstechnieken zoals meditatie, ademhalingsoefeningen of mindfulness kunnen bijdragen aan een betere gewrichtsgezondheid.
6. Fysiotherapie
Een fysiotherapeut kan helpen met:
-
Oefeningen om spieren rondom de gewrichten te versterken.
-
Advies over dagelijkse beweging en gewrichtsbelasting.
-
Specifieke therapieën, zoals hands-on therapie of hydrotherapie.
Conclusie
Artrose is een veelvoorkomende gewrichtsaandoening die vooral optreedt bij het ouder worden. Hoewel artrose niet te genezen is, kan een gezonde leefstijl de klachten aanzienlijk verminderen. Regelmatig bewegen, een gezond gewicht behouden, ontstekingsremmende voeding en stressmanagement spelen hierbij een cruciale rol. Daarnaast kan fysiotherapie ondersteuning bieden om de gewrichtsfunctie en levenskwaliteit te verbeteren.